Żniwa przi PZKO
Żniwa przi PZKO
wtorek, 31 sierpnia 2021 00:00
Łóni nóm w zogrodzie przed nydeckim Dómym PZKO rosły ziymnioki a latoś na wiosne my tu zasioli owies. Aji dość hónym a fajnie nóm wzeszeł, ale potym jakosi zgiynżoł i tu na tym kamiynistym kónsku nie wyrosnył moc wysoko. Za to ostóm sie tu darziło o kupe lepij i fest z niego zaczyły tyrczeć. Nie było inszej rady i musieli my go aji ryncznie cosi powyszkubować, coby nie było ostudy po dziedzinie, że prowie PZKOwski owies je taki zarośnióny. W lecie wszycy jeździli na orlapy, nieskorzij my owce strzigli a potym zaś loło i loło. Dziepro w ostatni siyrpniowy pióntek sie zrobiła jako tako pogoda i tóż my sie chytli koszynio.
Na pobabe prziszły aji PZKO-wski mamy aji z dzieckami, coby óny też widziały, jako to kiejsi na dziedzinie żniwa wyglóndały. Tóm stróne przi potoku, kaj był owies biydniejszy, rzodszy i polygany to my skosili jyny tak - jako miyrwe, ale tu od cesty, kany był jaki kónsek z szumniejszym owsym, to my go do snopków nawiónzali a przi tym sie spóminało, jako sie to kiejsi na nydeckich gazdówkach powrzósła skryncało, snopki robiło i do paniynek ukłodało. Z PZKOwskigo garażu my wycióngli dwa pola biny, na kierej sie kiejsi tu w zogrodzie na festynach tańcowało, na to rozcióngli dzichte i już my mieli „gumno“ na młócyni. Dziecka poznoszały snopki z pola i pozukłodały ich na dzichte do gwiozdy, zorkami do postrzodka. Potym my im ukazowali, jako sie kiejsi cepami młóciło, jako trzeba trzónkym obracać, coby bijok dobrze ciapoł po zbożu. Przi tym trzeba dziyrzeć aji rytm, coby sie ty cepy nie zbiły. We dwóch to nima ciynżki, bo sie bije na przemian. Jak byli ale przi młócyniu trzo, to se pómogali powiedzónkym „Po placku. Po placku“, jak byli sztyrzo to sie mówiło „Po pecynku. Po pecynku.“, a jak piynć to „A pióntymu nic.“. Nie wiym, co je na tym prowdy, ale snodzi sie ponikiedy młóciło aji w szejściu, i to sie przi tym prawiło „A szóstymu guwno“
Jak my pozbiyrali wymłócóne snopki z dzichty, to na ni zostały zorka zmiyszane z plewami. Coby my se piwo mógli wypić i kapke spocznyć – głównie od tych dziecek – to my im naporynczyli ty zorka wybiyrać. I naprowde sie zaroz na dzichte zleciały i dziubkały se tam jako ptoszki. Niż my to piwo dopili, to już tego mieli aji dość godnie uzbiyrane, tak z pół miski. I tóż my ich już dalij nie tropili i ukozali im, jako sie wieje. Kiejsi sie przi tym pozotwiyrało dwiyrze po obóch strónach stodoły, coby był przecióng, i potym sie łopatami zboże do wyrchu wychybowało. Ciynżejsze zorka spadowały na ziym a lehki plewy przeciong znoszoł dalij. Tu my to inaczyj zrobili. Chycili my za kóńce dzichty i wychybowali zboże z plewami do wyrchu a zorka nazod do dzichty chytali. Cosi nóm przi tym pospadowało aji na ziym, ale jak sie to tak trzi-sztyry razy zrobiło, to my mieli owies pieknie wyczyszczóny. Przi drugij dzichcie ale ustoł wiater i tóż my dziecka nagnali do raje wedle nas i nakozali im fukać Za Dómym PZKO my ustawili aji żarna. Tyn wymłócóny owies my dali bokym a na tych żarnach my mleli pszynice. Dziecka mógły pozogłóndać, kaj sie zorka do żaryn dowajóm i z kiyl sie mónka z otrymbami sypie. Mógły też popróbować, jako ciynżko idzie tym wyrchnim kamiyniym obracać. W miyndzyczasie sie w kotliku nad ogniym warziły płatki owsianne z mlykym. Przisuli my ji tam aji tóm namletóm żarnówke. Potym to dziecka wcinały z jagodami i nastruganymi jabkami. Aż sie im uszy trzynsły. Starzi też se nakłodali. Po swaczynie szły dziecka na bine zatańcować „Zasiali górale owies“ i „Piykło dzywczym, piykło placki“ a potym ta młodo banda pognała na ściyrnisko bawić sie na wilki i koziczki. Gónili jak spłoszóni w te i we w te i holofili wniebogłosy. Tak to wygłóndały ty nasze PZKOwski żniwa.
Ing. Michał Milerski, Ph.D. sekretarz MK PZKO Nydek
